Dendrometrija

16.04.2021

Odgovorite na pitanja do kraja drugog časa, i pošaljite meni lično na viber, potpišite se obavezno i napišite današnji datum.

1. Kako se odredjuje stvarna starost oborenog stabla?

2. Šta je to gazdinska starost? 3. Koji instrument sluzi za određivanje starosti dubećeg stabla?

4. Kako se racuna starost jednodobne sastojine?

5. Napisati Blokovu formulu

6. Šta je prirast?

7. Kakav je to tekući godišnji prirast?

8. Šta je to prosječni periodični prirast?

9. Kako se određuje debljinski prirast kod oborenih stabala?

10. Šta određujemo analizom stabla?

15.04.2021

3 i 4. čas (9.10-10.15 )

Vaš zadatak za današnje časove je da pročitate lekciju, da odgovorite na pitanja koja se nalaze ispod lekcije, fotografišete, potpišete pitanja i odgovore i pošaljete meni lično na viber,

1. Analiza stabla

Najtacniji metod za odredjivanja prirasta zapremine i njenih elemenata u toku citavog zivota stabla je analiza stabla.Kako je odredjivanje velicine tekuceg godisnjeg prirasta otezano to se i prirast odredjuje analizom periodicno i na vec poznati nacin se dolazi do velicine tekuceg prirasta, prosjecni prirast izracunava se po periodima.Analizom se utvrdjuju dimenzije i zapremina koja je stablo imala na kraju pojedinih perioda svog zivota.Da bi se ovo omugucilo uzimaju se iz oborenog stabala, koje se analizira koturovi i to vec na uobicajnim mjestima-na panju na prsnoj visini a zatim na svakih 1-2 m.U kruni narocito kod lisicarskih vrsta rastojanje izmedju koturova mogu da budu manja od navedenih i medjusobno razlicita.Pri rezanju koturova visina im se biljezi na njihovoj gornjoj povrsini, dok donja povrsina tacno odgovara visini kotura iznad zemlje i na njoj se vrse sva potrebna mjerenja.Analiza pocinje utvrdjivanjem ukupne starosti stabala i podjele ove na periode u kojima ce se racunati prirast.Duzina perioda za izracunavanje prirasta u nekoliko zavisi od starosti analiziranog stabla i kod mladih stabala je 5, a kod starijih 10 godina a duzina perioda se uopste bira prema svrsi kojoj sluze rezultati analize.Debljinska analiza se vrsi tako sto se na svakom koturu, predhodno izglacanom, broju godova i obiljezavaju periodi pocevsi od periferije kotura ka centru,duz povucenih precnika.Kod kotura priblizno pravilnih oblika dovoljna su dva unakrsna precnika.Posle obiljezavanja perioda na svim koturovima pristupa se mjerenju precnika koje je stablo imalo na kraju pojedinih perioda na svim koturovima.Na osnovu podataka dobijenih mjerenju pojedinih precnika sracunavaju se definitivne vrijednosti precnika za svaki period i na svim koturima.Tabelarno sredjeni podaci definitivnih precnika predstavljaju numericki izraz debljinske analize.Visinska analiza daje visine koje je stablo imalo na kraju svakog perioda posmatranja, izradjuje se na osnovu visina kojima se nalaze pojedini koturi i broja godova na njima.Povrsinska analiza-sastoji se u iznalazenju povrsina presjeka koji odgovaraju precnicima sadrzanim u debljinskoj analizi.Prikazuje se u tabeli i sluzi kao osnov zapreminske analize.Prirast povrsine presjeka kao i prirast precnika normalno se racuna samo za presjek na prsnoj visini.Zapreminska analiza daje podatke o zapreminama stabala na kraju pojedinih perioda. Odredjivanje procenta prirasta-svi dosada opisani metodi odredjivanja prirasta elemenata zapremine i same zapremine davali su apsolutnu velicini prirasta cije je poznavanje od velikog znacaja za resavanje mnogih pitanja iz raznih oblasti strucne djelatnosti.Ali, apsolutna velicina prirasta ima nedostatak-ne izrazava intezitet prirascivanja.

1. Šta se određuje analizom stabla?
2. Kako se vrši debljinska analiza?
3. Na osnovu čega se izrađuje visinska analiza?
4. Iz čega se sastoji površinska analiza?
5. Kakve podatke daje zapreminska analiza?

Ponovite za sutra gradivo o odredjivanju starosti i prirasta, za mini test provjere znanja koji će biti održan na drugom času u petak.

09.04.2021

Današnji čas je namjenjen za ponavljanje gradiva, nadam se da ce ga obilježiti dobrovoljno javljanje. Gradivo koje se ponavlja odnosi se na određivanje starosti i određivanje prirasta.

08.04.2021

Dragi učenici, za današnja dva časa je predviđeno da prepišete dvije lekcije (određivanje prirasta visine i zapreminskog prirasta), fotografišete i pošaljete meni na Viber. Pročitajte napomenu koja se nalazi ispod lekcija.

Za sutrašnji čas se pripremite da odgovarate, nadam se da će biti par dobrovoljaca, da ne bih morao nasumično pozivati. Gradivo koje trebate ponoviti se odnose na određivanje starosti i određivanje prirasta.

Prof. Radojica Erdelić

02.04.2021

Prvi čas (8.00-8.30)

Određivanje debljinskog prirasta

Vaš zadatak je da prepišete lekciju (i crteže i formule) sve do primjera, fotografisati i poslati meni lično na viber.

A primjer vježbati do sledećeg časa u četvrtak, kada ću vam dati drugačije podatke, na osnovu koji ćete uraditi prirast (periodični, tekući prosječni, dobni prosječni i prosječni prije 10 ili više godina)

01.04.2021

Treći i četvrti čas (9.10-10.15)

Vaš zadatak je da prepišete lekciju, fotografišete je i pošaljete meni lično na viber do kraja četvrtog časa.

Pojam i vrste prirasta

Pojam i vrste prirasta, opsti tok i odnos tekuceg i prosjecnog prirasta.

Pod prirastom se podrazumjeva promjena dimenzija stabla ili stastojine u toku vremena. Kao rezultat dejstva kambijalnog sloja stabla javlja se, pocev od momenta klijanja svakogodisnje povecanje dimanzija stabla: precnika, visine, a time i njegove zapremine. Odredjivanje prirasta uslovljeno je periodom vremena za koji se prirast racuna. Vremenska jedinica je, prakticno uzevsi, jedna godina ali se godisnji prirast rijetko kada odredjuje direktnim mjerenjem. Umjesto godisnjeg, odredjuje se periodicni prirast, za vise godina zajedno, cija velicina, djeljena brojem godina perioda, daje prosjecnu vrijednost godisnjeg prirasta za taj period. Sadasnja velicina nekog elementa zapremine ili same zapremine predstavlja njegovo ukupni prirast, cija se prosjecna velicina dobija dijeljenjem ukupnog prirasra staroscu. Po nacinu odredjivanja postoji tekuci i prosjecni prirast. Po vremenu za koje se racuna postoji:

Tekuci godisnji prirast, tj. stvarna velicina prirasta za jednu godinu.

Tekuci periodicni prirast, to. Stvarna velicina prirasta za period duzi od godinu dana.

Ukupni tekuci prirast, odnosno sadasnja velicina elementa koji prirascuje, a predstavlja zbir svih tekucih godisnjih prirasta od pocetka rastenja do momenta njihovog odredjivanja.

Prosjecni periodicni prirast, odredjen iz tekuceg periodicnnog prirasta kada se on podijeli sa brojem godina u periodu.

Prosjecni dobni prirast, odredjeni iz ukupnog tekuceg prirasta kada se on podijeli staroscu.

Stoga se tekuci godisnji prirast u praksi ne odredjuje direktnim mejerenjm, nego se zamjenjuje prosjecnim periodicnim, koji se zbog nove funkcije krace naziva tekuci prirast. Prosjecni dobni prirast se u praksi naziva prosjecni prirast. Posmatranjem apsolutne velicne prirasta u toku zivota jednog stabla dolazi se do zakljucka da je prirast(tekuci i prosjecni) mali u pocetku zivota, da se sa staroscu naglo povecava, dostize najvecu vrijednost i zatim opada. Ovakav tok narocito izrazen kod tekuceg prirasta, ali je karakteristican i za prosjecni, koji se razlikuje od tekuceg i po apsolutnim velicinama i po momentu dostizanja najvece vrijednosti. Ukupni tekuci prirast moze se smatrati kao funkcija vremena: y=f(t) odnosno y=f(x). Linija koja predstavlja gornju funkciju je linija ukupnog tekuceg prirasta ili linija rastenja ako se uzme da je u pitanju porast zapremine tada imamo jos i liniju koja je predstavljena kao zapreminska linija. Promjena zapremine u bilo kom odsjecku vremena je tekuci prirast zapremine(i_t) U momentu kulminacije tekuceg prirasta funkcija ukupnog prirasta ima prevojnu tacku. Ovi odnosi imaju znacaja i za metodiku odredjivanja velicine prirasta.

26.03.2021

Prvi čas (8.00-8.35.)

Na prethodnom času sam vam naveo koje gradivo da ponovite, za današnje ispitivanje. Danas je čas ocjenjivanja. Par učenika nasumično izabranih biće pozvano na viber. Svi oni koji su potvrdili prisustvo, a ne jave se na viber, računaće se da su odblili provjeru znanja i pristali na lošu ocjenu.

Prof. Radojica Erdelić

25.03.2021

3.čas (9.10-9.40) Određivanje starosti raznodobne sastojine

U Blokovu formulu, koja je obrađena prethodni čas u prostoriji škole, ubaciti proizvoljne vrijednosti za V1,V2…Vx, a1,a2…ax, i broj grupa, i odrediti srednju starost jedne raznodobne sastojine. Minimalan broj grupa (x) neka bude 5. Uradjen zadatak fotografisati, i poslati meni na viber do kraja časa.

4. čas (9.45-10.15) Utvrdjivanje gradiva

Ponoviti obrađeno gradivo (Određivanje starosti oborenog stabla, gazdinska starost, određivanje starosti dubećeg stabla, određivanje starosti jednodobne sastojine, određivanje starosti raznodobne sastojine), na sutrašnjem času će par nasumično odabranih učenika biti ispitano iz navedenog gradiva putem poziva na viber.

Prof. Radojica Erdelić

29.10.2020. Vjezbe

Stablo duzine 22,5m izdijeljeno je na 5 sekcija duzine po 4m. Duzina ovrska je 2,5m. Izmjereni su precnici na sredini svake sekcije i oni iznose: d1-49cm d2-40,5cm d3-34,8cm d4-28,2cm d5-17,6cm

Precnik na kraju poslednej sekcije je precnik ovrska na osnovi i on iznosi do-10,3cm

Izracunati zapreminu stabla po slozenoj Huberovoj formuli

zadatak nije uopste tezak, samo treba pazljivo da pratite formulu i upisujete vrijednosti

prof. PAPE

30.10.2020. Vjezbe

Sobzirom da niko nije tacno uradio zadatak, i danas radite isti. Rezultat treba da bude 2,0 m3

rekao sam pazljivo, L vam nije 20m vec 4m, a ostaloje trivijalno, lako

prof.PAPE